Vanaf 1 januari 2023 factureert je energieleverancier de nettarieven op een nieuwe manier. Dat is de vergoeding die je betaalt voor het transport van elektriciteit tot in je woning of bedrijf.

Vandaag betaal je al nettarieven om elektriciteit bij je binnen te krijgen. Die vergoeding betaal je op basis van je verbruik in kWh. Vanaf de jaarwissel zal je niet alleen betalen in functie van je verbruik, maar ook in functie van de pieken die je creëert op het net. Het is geen extra vergoeding die je betaalt, wel een nieuwe manier om de nettarieven te berekenen. Maar eentje die doet nadenken over hoe we energie vandaag consumeren.

Ook als je zonnepanelen hebt, betaal je een capaciteitstarief. Heb je nog een terugdraaiende meter, dan betaal je de minimumbijdrage van 2,5 kW. Maar heb je een digitale meter, dan denk je best even na wanneer je je inductiekookplaat, oven, wasmachine, vaatwasmachine, droogkast en warmtepomp tegelijkertijd aanzet. Je digitale meter registreert je stroomverbruik elk kwartier, met hoge en lage pieken. Het gemiddelde verbruik binnen dat kwartier is het kwartiervermogen. Het hoogste kwartiervermogen in één maand, je maandpiek, telt mee voor het capaciteitstarief. Want dat is het gemiddelde van de laatste 12 maandpieken. Hoe minder je spreidt, hoe hoger de pieken en dus hoe meer je betaalt.

Een thuisbatterij kan je helpen om de pieken af te vlakken. Door eerst je elektriciteitsoverschot aan te spreken op de batterij en minder snel stroom van het net af te nemen, heb je minder pieken. En minder pieken betekent een lager capaciteitstarief.

Waarom betalen we nettarieven?

Laat ons meteen naar het begin- en het eindpunt kijken. Aan het begin van de keten wordt stroom opgewekt. Dat gebeurt via gascentrales, kerncentrales, windmolens, zonnepanelen, enz. Die elektriciteit moet uiteindelijk bij jou binnenkomen. Tussen die productie en afname zit een heel spinnenweb van lijnen en kabels. Dat ganse netwerk moet niet alleen aangelegd, maar ook continu onderhouden worden. Dat is o.a. de rol van netbeheerder Fluvius in Vlaanderen. Via de nettarieven vergoed je, via je energiefactuur, je netbeheerder voor het transport en de distributie.

Wat is het capaciteitstarief?

Voorheen betaalde je nettarieven in functie van je verbruik. Verbruikte je 3.500 kWh per jaar, dan betaalde je eenvoudigweg een bijdrage per kWh. Vanaf 2023 hangen de nettarieven niet alleen af van de hoeveelheid elektriciteit die je verbruikt, maar ook van hoeveel elektriciteit je tegelijk verbruikt. Anders gezegd, spreid je je verbruik niet over een langere periode, dan zal je een hoog capaciteitstarief betalen.

Waarom introduceert men een capaciteitstarief?

Momenteel is het heel druk op het elektriciteitsnet. Stroom gaat in alle richtingen en we bereiken stilaan de maximale capaciteit van het netwerk. In de toekomst zal er nog meer stroom door onze kabels vloeien, wanneer elektrische auto’s de standaard worden en stookolie/aardgas ingeruild worden voor duurzame verwarming (via warmtepompen). Om te voldoen aan de vraag moeten er miljarden euro’s worden geïnvesteerd in het elektriciteitsnet. Die factuur zouden we allemaal samen betalen via de energiefactuur. Met het capaciteitstarief wil men iedereen zijn verbruik laten spreiden zodat we meer tijd kopen. Hierdoor kunnen de investeringen voorlopig beperkt blijven.