De vernietiging van het principe van de terugdraaiende teller voor eigenaars van zonnepanelen door het Grondwettelijk Hof in 2021 deed het vertrouwen in de politiek geen goed. Maar ook zonnepanelen liepen imagoschade op, met heel wat fabeltjes die vandaag nog altijd worden geloofd. Tijd om deze te doorprikken.
1. Heb je geen dak richting het zuiden, dan hebben zonnepanelen geen nut.
Zonnepanelen hebben daglicht nodig om stroom op te wekken. Ook op een bewolkte dag functioneren ze. En ze functioneren dus ook als ze niet naar het zuiden zijn gericht. Enkel continue schaduw kan roet in het eten gooien. Idealiter heb je ’s morgens zonnepanelen naar de ochtendzon (oosten) gericht, ’s middags naar de middagzon (zuiden) en ’s avonds richting ondergaande zon (westen). Want zo kan je op elk moment van de dag het meeste stroom opwekken en je zelfverbruik maximaliseren. Afhankelijk van je situatie kunnen we het vermoedelijke rendement perfect berekenen. Samen met jou gaan we op zoek naar de meest ideale verdeling van de panelen op jouw dak.
2. De investering van zonnepanelen krijg je nooit terugverdiend.
Een gezin met een gemiddeld verbruik (3.500 kWh) betaalt in december 2022 ongeveer € 1.800 per jaar voor een elektriciteitscontract. Wil je dit verbruik zelf opwekken via zonnepanelen, dan kost je investering ongeveer € 9.000. Op 5 jaar tijd is je investering dus terugverdiend. De overige 20 jaar wek je gratis stroom op. Niks beter dan een eenvoudige realistische rekensom om een fabeltje te ontkrachten.
3. Zonder terugdraaiende teller zijn zonnepanelen niet interessant.
Zonnepanelen wekken stroom op. Stroom die je onmiddellijk kan verbruiken, kan stockeren op een batterij voor later of op het net kan injecteren. Daar zit het rendement. Stroom die je moet aankopen op het net is duur. Elke kWh die je zelf opwekt is goedkoper, na je terugverdientijd zelfs gratis. Daar heeft het type meter geen enkel effect op. Een digitale meter registreert de stroom die je op het net zet, waarvoor je via je energieleverancier een vergoeding krijgt. Op een gegeven moment krijg je meer vergoeding dan de investering heeft gekost en verdien je geld. Met de energieprijzen van 2022 is dat al na ongeveer 5 jaar. Maar hoe hoger de stroomprijzen, hoe sneller je je investering terugverdient.
4. Het meeste stroom wek je op tijdens warme zomerdagen.
Ook al is het een misverstand, toch zit er een stukje waarheid in. Op zomerdagen heb je meer kans op zon, staat de zon hoger en duren dagen langer. Zonnepanelen hebben daglicht nodig om stroom op te wekken. Dat je meer stroom opwekt in de zomer dan in de winter, wanneer de zon lager staat en dagen korter zijn, klopt enigszins. Maar de warmte is spijtig genoeg een spelbreker. Teveel warmte zorgt ervoor dat het rendement van je panelen daalt. Dus de meeste stroom wekken zonnepanelen op zonnige dagen op, meestal tussen mei en augustus, met weinig wolken en zonder tropische temperaturen.
5. Je moet zonnepanelen regelmatig poetsen om geen rendement te verliezen.
Vuile panelen verlagen het rendement. In België hebben we gelukkig voldoende regen om je zonnepanelen nu en dan een natuurlijke poetsbeurt te geven. Dat is meer dan voldoende. Wil je je panelen toch een poetsbeurt geven, beperk dit tot één keer per jaar. Meer dan water en een zachte spons heb je niet nodig. Vermijd chemische producten en sopjes. Gebruik zeker geen hogedrukreiniger of attributen die je panelen kunnen beschadigen.
6. Zonnepanelen produceren zelf is niet duurzaam.
De productie van een zonnepaneel is een industrieel proces. En zoals bij elk industrieel proces komen daar negatieve kanten bij kijken, zoals bijvoorbeeld CO2-uitstoot. Maar dat weegt helemaal niet op tegen de voordelen en de totale winst die je doet met een volledige installatie. Zelfs als de panelen aan vervanging toe zijn, kunnen we ze perfect en quasi volledig recycleren. Ondertussen investeert de sector ook heel veel geld in de aanpassing van het productieproces, zodat die ook duurzamer wordt.
7. In een land als België met weinig zonnige dagen zijn zonnepanelen overbodig.
We moeten het idee laten varen dat zonnepanelen enkel maar nuttig zijn in de zomer, als de zon schijnt. Vandaag zijn zonnepanelen zo gemaakt dat ze daglicht nodig hebben. Zelfs op bewolkte dagen produceren zij stroom. Natuurlijk zullen ze dan minder stroom produceren, maar ze doen het wél. Wolken weerkaatsen diffuus licht, waardoor zonnestralen alsnog op de panelen terechtkomen. Ongeveer de helft van de productie is afkomstig van diffuus licht. En zo heb je rendement in de winter, lente, zomer en herfst.
8. Je hebt een vergunning nodig voor de installatie van zonnepanelen.
De overheid moedigt de installatie van zonnepanelen aan, ze hebben er zelfs premies voor over. Een vergunningsplicht zou een rem zijn op de verdere groei van het aantal installaties. Daarom is er geen vergunningsplicht. De enige verplichting die je hebt is de keuring van de installatie, maar daar hoef je je als klant geen zorgen over te maken. Die neemt de installateur van je zonnepanelen voor zijn rekening.
9. Stroom die je niet verbruikt, gaat verloren.
Op geen enkele manier gaat stroom verloren. Er zijn verschillende scenario’s:
- Heb je een terugdraaiende teller, dan zet je niet-gebruikte stroom op het net, maar draait je meter achteruit. Ze doet eigenlijk dienst als een soort “batterij”. Wanneer je overproductie hebt, draait ze terug. Wanneer je te weinig productie hebt en van het net moet afnemen, draait ze vooruit. Bij de opname van de meterstanden kom je wellicht ongeveer op een verbruik van 0 uit. Dit betekent dat je stroomproductie is afgestemd op je verbruik. Resultaat = je betaalt geen energiekost.
- Heb je een digitale meter, dan registreert je meter de stroom die je op het net injecteert. Hiervoor krijg je een injectievergoeding via je energieleverancier. Dit betekent dat je een vergoeding krijgt voor elke kWh die je niet verbruikt en op het net zet. Deze is lager dan de prijs van een kWh die je van het net afneemt, maar ze is dan ook vrij van btw. Vergelijk zeker de injectietarieven die leveranciers aanbieden, want ook daar zit er een verschil.
- Heb je een batterij, dan stockeer je je overproductie hierop. Hierdoor kan je ze ’s avonds of ’s nachts gebruiken. Is je batterij vol, dan wordt de stroom op het net geïnjecteerd (zie hierboven). Een batterij is rendabel, omdat je vermijdt dat je nadien alsnog duurdere stroom van het net moet afnemen als de zonnepanelen te weinig produceren. Maar ook hier gaat geen enkele kWh verloren.
10. Zonnepanelen uit China gaan sneller kapot.
Waar je zonnepanelen uiteindelijk geproduceerd worden, maakt in principe niet uit. 10 jaar geleden waren er inderdaad wel een aantal cowboys die zonnepanelen met een bedenkelijke kwaliteit produceerden en verkochten. Gelukkig is de markt zo geëvolueerd dat zonnepanelen een kwaliteitslabel krijgen. Dit heeft ervoor gezorgd dat de slechte kwaliteitspanelen uit de markt zijn gefilterd. Grote merken als bijvoorbeeld LG willen hun naam immers niet associëren met slechte kwaliteit. Bovendien krijg je vandaag zo’n lange garantie op de zonnepanelen, dat je eigenlijk op beide oren kan slapen.
